Giúp thanh thiếu niên nói không với thuốc lá

Hút thuốc lá ở độ tuổi thiếu niên là một dạng nổi loạn hoặc một cách đua đòi với nhóm bạn. Một số thiếu niên hút thuốc với mong muốn giảm cân hoặc hài lòng hơn với bản thân; một số khác lại hút thuốc vì muốn có cảm giác lạnh lùng hoặc độc lập.

Trong gia đình, hãy thường xuyên tâm sự với các bạn trẻ để biết được suy nghĩ của họ về việc hút thuốc. Hãy khen ngợi nếu trẻ nói không với thuốc lá và giải thích hệ quả nếu trẻ lựa chọn sai. Bạn nên đề cập với trẻ về cách các hãng sản xuất thuốc lá quảng cáo thu hút người sử dụng, ví dụ thông qua cảnh chiếu trong phim, để trẻ hình thành nhận thức về sự cám dỗ và tránh xa thuốc lá.

Nói không với thuốc lá ngay từ đầu

Bạn cảm thấy trẻ không thích nghe những gì bạn nói nhưng hãy nói bằng nhiều cách khác nhau. Tỏ rõ quan điểm cấm hút thuốc lá vì sự phản đối có tác dụng hơn bạn nghĩ. Những thiếu niên bị bố mẹ cấm hút thuốc lá từ đầu có xu hướng hút ít hơn so với những trẻ không bị bố mẹ giới hạn.

Làm gương cho trẻ

Thiếu niên rất dễ hút thuốc nếu bố mẹ chúng cũng sử dụng thuốc lá. Đừng bao giờ thử nếu bạn không hút thuốc và dừng lại ngay nếu bạn hút thuốc lá. Bạn càng bỏ thuốc lá sớm, con bạn càng ít hút thuốc lá hơn. Hãy gặp bác sĩ để được khuyến nghị về cách cai thuốc lá. 

Thức tỉnh tự trọng của trẻ

Bạn nên khuyến cáo trẻ về sự bẩn thỉu và mùi hôi do thuốc lá. Hút thuốc khiến hơi thở có mùi hôi và tạo cơ hội để các nếp nhăn xuất hiện; quần áo và đầu tóc ám mùi và răng trở nên vàng ố. Hơn nữa, hút thuốc có thể khiến trẻ bị ho mạn tính, thiếu năng lượng chơi thể thao và hoạt động vui chơi khác.

Tính toán chi phí

Hút thuốc lá rất tốn kém. Hãy làm một phép tính giúp trẻ nhận ra chi phí hàng tuần, hàng tháng hoặc một năm nếu trẻ hút 1 bao thuốc/ngày. Bạn có thể so sánh chi phí giành cho thuốc lá với các đồ điện tử, quần áo hoặc vật dụng thiết yếu khác của trẻ.

Đương đầu với áp lực từ bạn bè

Bạn nên trang bị cho trẻ những kỹ năng để nói không với thuốc lá khi bị bạn bè dụ dỗ. Hãy luyện tập cách xử trí với những tình huống xã hội khó khăn và thật đơn giản để nói “Không, cảm ơn. Tôi không hút thuốc”. Càng thực tập nhiều lời từ chối lịch sự, trẻ càng sẵn sàng nói không khi gặp tình huống thực tế. 

Nghiện thuốc lá và một vấn đề nghiêm trọng

Phần lớn thiếu niên cho rằng chúng có thể ngừng thuốc lá bất cứ khi nào chúng muốn, tuy nhiên chúng dễ bị nghiện thuốc lá giống như người lớn, thường là với liều lượng nicotine tương đối thấp.

Giải thích cho trẻ những hậu quả do hút thuốc

Bạn hãy giải thích những hệ quả lâu dài tiềm ẩn của thuốc lá như ung thư, đau tim và đột quỵ cho trẻ vì thiếu niên có chiều hướng giả định những điều tồi tệ chỉ xảy ra với người khác. Hãy nhắc tới những người thân, bạn bè, hàng xóm hoặc người nổi tiếng bị ảnh hưởng bởi thuốc lá làm ví dụ thực tế.

Xem xét tác hại của thuốc lá

Thuốc lá không khói, thuốc lá đinh hương (kreteks) và thuốc lá vị kẹo (bidis) đôi khi bị lầm tưởng là vô hại và ít gây nghiện hơn các loại thuốc lá truyền thống; hoặc hút thuốc lá bằng tẩu được cho là an toàn. Đừng để con bạn bị lừa. Giống như thuốc lá truyền thống, các sản phẩm này đều gây nghiện, làm tăng nguy cơ một số dạng ung thư và các vấn đề sức khỏe. Một số còn chứa hàm lượng nicotine, carbon monoxide cao hơn các sản phẩm thuốc lá truyền thống.

Tích cực chống thuốc lá

Hãy xây dựng thái độ phản đối những thiếu niên hút thuốc lá và tham gia chiến dịch chống hút thuốc lá tại địa phương và trường học. Ủng hộ các nỗ lực để tạo môi trường công cộng không thuốc lá và cũng như những chính sách tăng thuế đối với các sản phẩm thuốc lá để giảm nguy cơ con bạn hút thuốc.

Nếu con bạn đã bắt đầu hút thuốc, hãy tránh đe dọa trẻ. Hãy thảo luận cách giúp trẻ ngừng hút thuốc thay vì tìm kiếm nguyên nhân. Tránh hoặc dừng hút thuốc lá là một trong những việc tốt nhất con bạn có thể làm để có một cuộc sống khỏe mạnh.